Nazywam się Sławomir Dziadzio. Urodziłem się w Gorlicach, a od ponad 25 lat mieszkam w Krakowie i tu założyłem rodzinę. Od lat 80 tych moje hobby to kolekcjonerstwo – najpierw była to filatelistyka, która w późniejszym okresie przerodziła się w kolekcjonowanie starych pocztówek ( widokówek ). Kolekcjonuję stare widokówki z Kresów, szczególnie z Lwowa i okolic (Tarnopol, Stansławów, Stryj, Sambor, Borysław, Drohobycz, Zaleszczyki, Schodnica, Halicz, Kołomyja, Truskawiec i inne mniejsze kresowe miejscowości ).Pracując przez pewien czas jako przewodnik turystyczny i jeżdżąc z wycieczkami za granicę zawsze wielką sympatią darzyłem stare polskie miasta kresowe . Zbieram też stare widokówki litograficzne i secesyjne z Krakowa do 1914 roku ,widokówki z schroniskami turystycznymi oraz przede wszystkim widokówki z moich rodzinnych stron czyli z miejscowości Gorlice, Biecz, Grybów, Ciężkowice, Wysowa, Szymbark, Zagórzany ,Stróże i całego Beskidu Niskiego oraz wszystko co dotyczy powiatu gorlickiego .Czuję duży sentyment do tych stron ponieważ urodziłem się na tym terenie i tam mieszka jeszcze moja rodzina. Strona „www.widokowki.gorlice.pl” którą Państwo będziecie oglądali prezentuje mój zbiór starych widokówek regionu gorlickiego które kolekcjonuję i którymi postanowiłem podzielić się z innymi osobami o podobnych zainteresowaniach. Te stare widokówki prezentują wspaniałe widoki z moich rodzinnych stron, których niejednokrotnie już nie ma, albo wyglądają zupełnie inaczej , czasami uchwycone są chwile w życiu ludzi często pełne spokoju a często nasycone dramaturgią . Polska nazwa pocztówka (którą tu wcześniej wymieniłem) jest stosunkowo młoda, bo została dopiero wymyślona w 1900 roku przez noblistę Henryka Sienkiewicza w okresie złotego wieku pocztówki. Wcześniej od 1869 roku od wynalezienia przez Emanuela Hermana z Wiednia była w użyciu nazwa Karta Korespondencyjna. Karta korespondencyjna dla terenów Galicji została wydana już w 1871 roku i była podobna do dzisiejszej karty pocztowej i też miała nadrukowany znaczek tyle że 2 krajcary i była w 3 językach. Pierwsze ilustrowane (z widokami) galicyjskie znane Karty Korespondencyjne pochodzą z ok. 1890/1892 roku z Krakowa i Lwowa (w swoich zbiorach posiadam z 1894 z Lwowa). Najstarsza gorlicką pocztówkę, którą ja prezentuje, pochodzi z 1898 roku (litografia tzw Gruss), a najstarszą kartą korespondencyjna z kasownikiem Gorlic z 1874 roku. Jak z tego wynika pierwsza gorlicka karta korespondencyjna z widokiem jest o ok. 6 lat późniejsza niż np. z Krakowa, ale małe galicyjskie miasteczka pierwsze karty korespondencyjne miały wydawane od około 1896 roku. Prezentowane gorlickie widokówki zostały podzielone na 5 okresów ( do I wojny światowej, lata 1914-1918, okres międzywojenny, pocztówki związane z przemysłem naftowym i pocztówki czarno-białe wydane po 1945 roku ).Najciekawszy jest okres do 1914 roku, który pokazuje rozwój tego galicyjskiego miasteczka i początki przemysłu naftowego. Na szczególną uwagę zasługują tutaj tacy gorliccy wydawcy jak Engelber, Lecker, Kliengut, Nebenzahl którzy byli bogatymi kupcami żydowskimi, a więc nawet na tym przykładzie widać że w galicyjskich Gorlicach była duża przewaga bogatej ludności żydowskiej w rękach której był skupiony handel. Oni byli pierwszymi wydawcami gorlickich pocztówek. Ciekawi wydawcy z tego okresu to tez Kółko Rolnicze w Gorlicach i Księgarnia Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Nauczycieli. Cechą charakterystyczną dla kartek z tego okresu jest niezwykle starannie dobrana szata graficzna oraz opisy na awersie i rewersie. Okres I Wojny Światowej i tuż po I Wojnie to przede wszystkim Wydawca Spiro z Tarnowa, który wydal aż 4 serie pocztówek po 20 szt. ze zniszczeniami wojennymi, Salon Malarzy Polskich w Krakowie, Wydawnictwo Polonia profesora Adama Wilusza z Jarosławia, Księgarnia Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Nauczycieli i wydawcy zagraniczni – przede wszystkim wydawcy niemieccy i austriaccy – wiązało się to z udziałem żołnierzy z tych Państw w bitwie pod Gorlicami i zakrojoną na szeroką skalę akcję propagandową mającą na celu zainteresowanie społeczeństwa monarchii samą bitwa i jej znaczeniem dla dalszych losów I Wojny Światowej. Kartki pokazują przede wszystkim zniszczenia i doskonale oddają ponury obraz miasta po przełomowej bitwie. W okresie międzywojennym do aktywnych wydawców należeli Komitet obchodu XX lecia bitwy pod Gorlicami, Księgarnia Romana Makowieckiego, Pani Topolewska , Składnica Kółka Rolniczego, Księgarnia Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Nauczycieli w Gorlicach. Pocztówki wydawane w tym okresie są na dość przyzwoitym poziomie i oddają wiernie życie miasta w tamtych czasach. Na ich podstawie można dość dokładnie prześledzić zmiany architektoniczne miasta. Pocztówki związane z przemysłem naftowym wydawali tez wymienieni wyżej wydawcy. Uwagę należy poświęcić tez pocztówkom które prezentują cmentarze wojenne z I Wojny Światowej, których w okolicach Gorlic było bardzo dużo(ponad 80) – wydawali je przede wszystkim Austriacy . Również inne miejscowości z okolic Gorlic takie jak Biecz, Szymbark, Wysowa, Cieżkowice, Grybów, Bobowa, Stróże mają również swoje bardzo ładne pocztówki które też prezentują piękno starej Galicji, pokazują ciekawe zabytki architektury, życie miejskie i wiejskie, a ciekawe wydarzenia pozwalają śledzić zachodzące zmiany. Gorlickie pocztówki oraz inne pozycje do zbioru zakupuję na różnego rodzaju giełdach i aukcjach na całym świecie. Widokówki dla lepszej przejrzystości starałem się poukładać na stronie wydawcami, których Gorlice posiadały kilkunastu. Zdaje sobie sprawę z tego, że jest to tylko część widokówek, które udało mi się przez te 11 lata kolekcjonowania zdobyć- są jeszcze inne, których ja tu nie prezentuje ale sukcesywnie je uzupełniam, aby ten zbiór poszerzyć i aby prezentacja starych widokówek Gorlic i okolic była jak najszersza. Stronę chcę potraktować jako początek do dalszej pracy nad historią gorlickiej pocztówki. Chętnie nawiążę kontakt z osobami które wzbogacą moja stronę ciekawymi widokówkami regionu gorlickiego i uzupełnią moją wiedzę na ten temat . Wszystkie negatywne i pozytywne opinie proszę kierować na mój adres e-mailowy : slawomirdo@poczta.onet.pl. Wszystkim osobom które dokonują wpisu do Księgi Gości – Bardzo dziękuję. Na koniec chciałbym podziękować Panu Jerzemu Zielińskiemu za możliwość prezentowania na mojej stronie historii pocztówki jego autorstwa.

Sławomir Dziadzio



 Ostatnia aktualizacja 2024-02-27